Voor bijzondere watersporters....
Mensen met een verstandelijke beperking
Belangrijk is dat je beseft dat: DE mensen met een verstandelijke beperking en DE methode van omgaan met en HET watersporten met mensen met een verstandelijke beperking niet bestaan. Als er over mensen met een verstandelijke beperking als groep wordt gepraat, suggereert dat mogelijk dat het om een homogene groep gaat. Mensen met een verstandelijke beperking verschillen echter in gedrag, niveau en mogelijkheden van elkaar, net als andere mensen.
Het enige wat ze met elkaar gemeen hebben, is dat ze een duidelijke beperking hebben in hun verstandelijke vermogens. Dit heeft niet alleen consequenties voor de zogenaamde schoolprestaties, maar mogelijk ook voor de zintuiglijke waarneming, het sociaal functioneren en de motoriek.
Oorzaken
Voor het merendeel van de verstandelijke beperkingen is geen aantoonbare lichamelijke afwijking gevonden. Vaak speelt een aangeboren of verworven hersenbeschadiging een rol of is een ziekte in het spel. Ook kunnen factoren van buitenaf een verstandelijke beperking veroorzaken. Denk aan langdurig zuurstofgebrek tijdens de geboorte, hersenvliesontsteking of een hersenbloeding. De mate waarin een verstandelijke beperking zich manifesteert, wordt ook bepaald door de opvoeding. In het ene gezin zal een kind met een verstandelijke beperking meer gestimuleerd worden zich te ontwikkelen dan in een ander gezin.
Mate van verstandelijke beperking
Mensen met een lichte verstandelijke beperking zijn zich in het algemeen redelijk goed bewust van wat er zich in hun omgeving afspeelt en kunnen leerstof aan tot het nivo 6e tot 7e groep basisschool. Het spontane leren door ervaring is beperkt. Zij kunnen niet altijd het verband zien tussen oorzaak en gevolg. Zij zoeken de oorzaak van mislukte handelingen vaker buiten zichzelf.
In de omgang zijn sommige mensen met een verstandelijke beperking eerst enigszins verlegen (bangelijk/terughoudend), anderen zijn juist erg ondernemend en eisen alle aandacht voor zich op. Er is een sterke ervaring van het hier en nu. Op watersportgebied is heel wat mogelijk. Roeien en kanoën zijn ook vaak prima sporten. Met zeilen is hoog aan de wind varen en een perfecte man-over-boord manoeuvre teveel gevraagd, maar een fok aanslaan, het bedienen van de zeilen, het sturen naar een vast punt gaan vaak prima.
Pas doelstellingen aan aan het niveau van de individuele deelnemer, anders frustreert het alleen. De één kan zich heel waardevol voelen voor de groep en de boot als hij of zij bij iedere overstagmanoeuvre de fok kan aantrekken of loslaten, een ander kan enkele uitwijkregels en benamingen van bootonderdelen leren. Mensen met een matige verstandelijke beperking hebben in het algemeen weinig inzicht in situaties, maar kunnen prima meehelpen met het hijsen van de zeilen of het sturen.
Simpele, afgebakende activiteiten zijn goed mogelijk. Hun inzicht in het eigen gedrag is beperkt, zij reageren impulsief.op uit hun omgeving. Verbaal kunnen ze zich niet uitdrukken (wel via gelaatsuitdrukkingen, houding en beweging). Watersport wordt een passieve vorm van genieten. Het schommelen en stampen van een zeilbootje op de golven zijn vaak aangename prikkels, waardoor dwangmatige handelingen kunnen verminderen en er een rustige en ontspannen stemming kan ontstaan.
Ontwikkeling van de motoriek
Ten aanzien van de ontwikkeling van de motoriek kunnen we een aantal dingen opmerken. In de regel loopt de algemene motoriek achter bij die van leeftijdsgenoten. Voor de ontwikkeling van de motoriek is het van belang dat een kind zo vroeg mogelijk begint met het ontdekken van de ruimte, de wereld om hem heen, kruipen, lopen, dingen aanraken, vastpakken.
Kinderen met een verstandelijke beperking hebben een minder grote drang om de wereld om hen heen te ontdekken. Vaak zijn ze meer ik-gericht dan omgevingsgericht. Dit heeft een remmende werking op de ontwikkeling van de motoriek. Bewegingen worden vaak houterig, hoekig uitgevoerd, de soepelheid ontbreekt.
Mensen met een verstandelijke beperking kunnen doorgaans minder goed verbanden leggen tussen oorzaak en gevolg van anderen. Hierdoor leren ze niet spontaan van hun eigen fouten. De oorzaak van een mislukte actie zullen ze niet bij zichzelf zoeken maar wijten aan de omgeving. Het zich concentreren op een prikkel uit de omgeving is een probleem. Ze zullen snel afgeleid worden door allerlei dingen die er om hen heen gebeuren of aanwezig zijn.
Evenals bij het werken met andere mensen geldt ook hier dat je altijd te maken hebt met een heterogene groep mensen. Mensen met hun eigen mogelijkheden en beperkingen. Probeer deze te ontdekken en erop in te spelen.
Zeilen met Plons(ers)
Gelet op de mensen met wie we werken, geeft Plons zoveel mogelijk informatie over de veiligheid in en rond de zeilboten. Het is per slot van rekening, hoe je het ook wendt of keert, een zekere verantwoordelijkheid die je als vrijwilliger neemt.
In zeilen met mensen zonder beperking schuilt al een risico, laat staan in watersporten met mensen met een beperking. Vergeet echter niet dat het ook ontzettend leuk is om mensen met een beperking de kans te geven zich uit te leven. Om dat besef te benadrukken, vieren wij elk jaar de opening van het watersportseizoen. Dan zetten wij onze vrijwilligers in het zonnetje.
Bij de eerstvolgende seizoen opening begroeten wij je graag. Dat vrijwilligers zich inzetten voor mensen met een beperking, is bijzonder. Het onderstreept nog eens hoe geweldig het is dat zij zich willen inzetten om vrijetijdsbesteding voor een ander mogelijk te maken. Plons is trots op haar vrijwilligers. Daarom probeert Plons haar vrijwilligers zo goed mogelijk voor te bereiden op het watersporten.
Op onze website is nog een document te vinden waarin de taken van de vrijwilligers op de Plonszondagen staan omschreven. Verder vind je daar ook de actuele planner. Hierop wordt duidelijk wanneer Plons actief is en welke vrijwilligers verwacht worden. Mochten er toch nog vragen zijn, dan is de snelste weg naar een antwoord een e-mail naar: info@plons.nl
Behalve alle informatie over hoe om te gaan met dit leuke vrijwilligerswerk, willen we nog één ding kwijt: heel veel plezier op het water!
Zie hieronder ons filmpje voor een eerste indruk: